Stanowisko Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej na temat projektu dyrektywy Rady w sprawie restrukturyzacji unijnych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej
Polski Komitet Energii Elektrycznej (PKEE) wspiera dostosowanie opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej do wymogów polityki klimatycznej UE, co przyczyni się do osiągnięcia celów na 2030 r. oraz neutralności klimatycznej do roku 2050. Zmiany dyrektywy w sprawie opodatkowania energii (ETD) nie mogą jednak skutkować jeszcze większym wzrostem cen energii dla konsumentów. W ostatnim czasie ceny te wzrosły drastycznie ze względu na inne ograniczenia i regulacje w sektorze energetycznym, a zwłaszcza z powodu rosnących cen uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Dodanie kolejnego czynnika bezpośrednio wpływającego na ceny energii pogłębi ubóstwo energetyczne, a w przypadku odbiorców energochłonnych, przyspieszy przenoszenie produkcji poza Unię Europejską (tzw. „ucieczka emisji”).
Szczególnie ważne jest, aby przepisy nowej dyrektywy ETD nie wywarły dodatkowej presji dekarbonizacyjnej na sektory energetyczne (zwłaszcza ciepłownictwo) już objęte systemem EU ETS, który to system jest i powinien pozostać podstawowym mechanizmem ograniczania emisji gazów cieplarnianych. W przeciwnym wypadku pojawi się ryzyko spowolnienia transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej.
Ze względu na powyższe, PKEE nie popiera zmian w ETD skutkujących ograniczeniem ulg i zwolnień podatkowych oraz stopniowym podnoszeniem wszystkich minimalnych stawek podatkowych. Istniejące zwolnienia i ulgi podatkowe mają na celu utrzymanie konkurencyjności gospodarki europejskiej. W wielu przypadkach utrzymanie tych preferencyjnych warunków, np. w odniesieniu do odnawialnych źródeł energii oraz kogeneracji (CHP), jest nadal słuszne. Projekt dyrektywy dopuszcza zwolnienie z podatku akcyzowego energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji, lecz jedynie jeśli jest to proces kogeneracji wysokosprawnej. Spowoduje to dodatkowe utrudnienia w rozwoju systemów ciepłowniczych w okresie przejściowym. Należy utrzymać zwolnienia podatkowe dla produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanych do kogeneracji ciepła i energii elektrycznej.
Naszym zdaniem mechanizm podwyższania minimalnych stawek podatkowych powinien uwzględniać specyfikę poszczególnych państw członkowskich i umożliwiać utrzymanie okresów derogacyjnych dla tych państw członkowskich, które ponoszą największe koszty transformacji energetycznej. Stawki podatkowe dla wszystkich produktów i energii elektrycznej powinny być dostosowywane stopniowo, w trakcie dziesięcioletniego okresu przejściowego, zaczynając od obecnego poziomu opodatkowania. Z myślą o kształtowaniu odpowiednich zachowań po stronie inwestorów, należy określić jasne reguły na przyszłość, do czego niezbędne jest stabilne otoczenie regulacyjne i brak nagłych zmian. Gwałtowny wzrost opodatkowania produktów energetycznych wykorzystywanych do wytwarzania ciepła z paliw kopalnych nie przyspieszy realizacji celów redukcyjnych, a tylko wpłynie na obecnych odbiorców w gospodarstwach domowych, pogłębiając ubóstwo energetyczne.
Ponadto należy uznać i podkreślić rolę gazu ziemnego jako paliwa przejściowego wykorzystywanego w procesie dekarbonizacji i transformacji sektora energetycznego oraz utrzymać korzystne warunki podatkowe dla tego paliwa.
PKEE popiera system podatkowy oparty na wartości opałowej produktu. Jednakże w przypadku, gdy podstawę wymiaru podatku i stawkę podatkową określa się w oparciu o wartość opałową węgla brunatnego lub kamiennego, należy zachować wyjątkową ostrożność ze względu na to, że praktycznie każda partia węgla cechuje się inną wartością tego parametru.
PKEE popiera zasadę, że każde państwo członkowskie powinno mieć swobodę przyjmowania właściwej polityki w zakresie opodatkowania energii (z uwzględnieniem ogólnych ram, jakimi są wyznaczone cele), biorąc pod uwagę swój obecny i docelowy miks energetyczny. PKEE popiera również zasadę wyłącznej kompetencji państw członkowskich w zakresie opodatkowania. W związku z powyższym przyjęcie zmian w ETD może nastąpić wyłącznie jednogłośnie, zgodnie z ugruntowanymi zasadami przyjmowania rozwiązań w zakresie polityki podatkowej, opartymi na art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Źródło: Polski Komitet Energii Elektrycznej
