Włączmy GOZ w energetyce
Z raportu „Gospodarka obiegu zamkniętego – szanse i wyzwania”, którego partnerem jest Fortum wynika, że ponad 80% energii wytwarzanej w Polsce ciągle pochodzi ze źródeł konwencjonalnych. Jednak projekt Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. ma to zmienić: zakłada obniżenie poziomu udziału stałych paliw kopalnych z obecnego poziomu 80% do 55-60% w 2030. Czy gospodarka obiegu zamkniętego jest warunkiem koniecznym, aby to się udało? Na ten temat dyskutowali uczestnicy Kongresu GOZpodarki.
– Energetyka w kontekście GOZ to dążenie do zwiększenia efektywności energetycznej m.in. poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł, energooszczędność czy ekonomię współdzielenia. Powyższe kwestie to ważne elementy działań Ministerstwa Klimatu, co znalazło odzwierciedlenie w „Polityce energetycznej Polski do 2040 roku”, zgodnie z którą w 2040 r. ponad połowę mocy zainstalowanych będą stanowić źródła zeroemisyjne – napisał we wstępie do raportu Michał Kurtyka, Minister Klimatu i Środowiska
Obecnie w Polsce ponad 80% energii wytwarzanej jest w źródłach konwencjonalnych. W 2019 r. wygenerowano blisko 159 TWh energii elektrycznej, a konsumpcja wyniosła ponad 169 TWh. Różnica ta została zbilansowana z wymiany międzynarodowej, z kierunku zachodniego. Koncesjonowane ciepłownictwo w 2018 r. dysponowało mocą zainstalowaną na poziomie 55 GW. Wytworzyło ono, łącznie z odzyskiem technologicznym, około 412 tys. TJ ciepła. Ilość ciepła oddanego do sieci, po pokryciu potrzeb własnych przedsiębiorstw, wyniosła około 267 tys. TJ. Po uwzględnieniu strat związanych z przesyłem, do odbiorców przyłączonych do sieci dostarczono około 234 tys. TJ, co stanowiło blisko 57% całkowitej generacji ciepła. Jego wytworzenie w ponad 70% opierało się na wykorzystaniu węgla kamiennego. Teraz technologie i instalacje z lat 70. będące efektem gospodarki liniowej, zdaniem autorów raportu oraz Polityki Energetycznej Polski, muszą zostać zmienione.
– Z perspektywy energetyki GOZ dotyczy głównie zagospodarowania i wykorzystania surowców stanowiących odpady procesów przemysłowych, rolniczych i komunalnych. Celem takiej koncepcji jest zmniejszanie ilości odpadów składowanych poprzez przetwarzanie ich w zasoby mogące stanowić źródło energii. Pamiętajmy, że ciepło to produkt uboczny wielu procesów technologicznych, a metan powstaje jako odpad na składowiskach odpadów lub osadów – podkreśla dr Maciej Sołtysik, współautor raportu. – Odpowiednie zarządzanie gospodarką odpadami zapewnia efektywne użytkowanie zasobów naturalnych i wpływa istotnie na zrównoważony wzrost gospodarczy – dodaje.
Pracodawcy RP oraz firma Fortum powołali wiosną 2020 r. Koalicję „Włącz Czystą Energię dla Polski”. Inicjatywę objęły patronatem Ministerstwo Środowiska i Klimatu, Ministerstwo Przedsiębiorczości, NFOŚiGW oraz Instytut Ochrony Środowiska. Przyłączyły się Bank Ochrony Środowiska, Browary Polskie, Coca Cola HBC, ENERIS, Instytut Jagielloński, EOD Technologies, Karmar, Koleje Mazowieckie Kompania Piwowarska, Strabag, Polish Brief i Polmass. Celem Koalicji jest dzielenie się dobrymi praktykami, wymiana doświadczeń oraz promocja rozwiązań, które pomogą Polsce w osiągnięciu celów wskazanych w Europejskim Zielonym Ładzie, z korzyścią dla społeczeństwa i rozwoju gospodarczego Polski oraz rozwój energetyki opartej na zasadach Gospodarki Obiegu Zamkniętego.
– Jeśli nie można ani zapobiec powstawaniu odpadów, ani poddać ich recyklingowi, odzysk zawartej w nich energii jest korzystniejszy od składowania. Mówimy tu zarówno o korzyściach ekonomicznych, ale też ekologicznych. Dlatego trzeba szukać jak najwydajniejszych technologii, redukujących do minimum szkodliwość dla środowiska. Wspierać ten kierunek rozwoju energetyki za pomocą ulg podatkowych oraz kształtowania przepisów zwiększających popyt na takie rozwiązania. W ten sposób zostaną „zaprogramowane” działania przedsiębiorców oraz świata nauki – podsumowuje Andrzej Malinowski, Prezydent Pracodawców RP.
Według autorów raportu „Gospodarka Obiegu Zamkniętego – szanse i wyzwania” najwyższy czas wyjść już z działań pilotażowych dotyczących nowoczesnego wytwarzania energii i wdrażać nowoczesne rozwiązania na szerszą niż obecnie skalę. Pozwoli to zarówno ograniczyć emisję CO2, zwiększyć efektywność energetyczną oraz płynnie przejść w kierunku Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Co więcej, Fundacja Ellen MacArthur ocenia, że w skali Europy, gospodarka o obiegu zamkniętym mogłaby do 2030 r. podnieść poziom PKB o 7%.
Źródło: Fortum