Misja MAEA oceni gotowość Polski do realizacji kolejnej fazy programu jądrowego

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Miłosz Motyka i Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Aline Des Cloizeaux, 15 kwietnia 2024 r. otworzyli oficjalnie misję INIR 2, czyli Zintegrowany Przegląd Infrastruktury Jądrowej. Misja MAEA oceni gotowość Polski do realizacji kolejnej fazy Programu polskiej energetyki jądrowej (Program PEJ).

• Misja INIR jest narzędziem pozwalającym zrozumieć na jakim etapie przygotowania są krajowe instytucje, uczestniczące w programie energetyki jądrowej.
• Misja pomaga ustalić jakie dany kraj ma uwarunkowania, potrzeby, ale także braki i luki do zagospodarowania.
• Zintegrowany Przegląd Infrastruktury Jądrowej (ang. Integrated Nuclear Infrastructure Review – INIR) MAEA zapewnia państwom członkowskim możliwość oceny stanu szeroko pojętej krajowej infrastruktury jądrowej, wymaganej do rozwoju bezpiecznego i zrównoważonego programu energetyki jądrowej.

– Współpraca Polski z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej jest dla nas kluczowa w kontekście rozwijania Programu polskiej energetyki jądrowej. Pozwala na wzmocnienie kompetencji instytucji krajowych w oparciu o pomoc i środki Agencji, a interesariusze Programu PEJ mają możliwość skorzystania z wiedzy i ekspertyzy pracowników Agencji, która stanowi jedyne tego typu forum na świecie – powiedział Wiceminister Klimatu i Środowiska Miłosz Motyka.

– Podczas rozpoczynającej się misji INIR 2 – eksperci Agencji ocenią gotowość Polski do realizacji kolejnej fazy Programu PEJ. Przedstawiciele polskich instytucji są gotowi odpowiedzieć na szczegółowe pytania i wyjaśnić wszelkie wątpliwości ekspertom Agencji. Chcemy, aby ta misja przebiegała w ramach otwartego dialogu. Wszelkie sugestie i dobre propozycje  ze strony Agencji zostaną przez nas wykorzystane, aby wzmocnić nasze kompetencje i usprawnić wdrażanie Programu PEJ – dodał.

– Zaangażowanie Polski w dywersyfikację swojego miksu energetycznego i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego poprzez wykorzystanie energii jądrowej – jak zostało to potwierdzone podczas Szczytu Energii Jądrowej w Brukseli w marcu – jest godne pochwały, szczególnie w kontekście światowych wysiłków na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym – powiedziała Dyrektor Departamentu Energii Jądrowej MAEA Aline Des Cloizeaux.

– Misja INIR 2 to dla Polski istotna szansa na obiektywną ocenę postępów w realizacji ambicji w zakresie energii jądrowej. MAEA pozostaje w pełni zaangażowana we wspieranie Polski w tych wysiłkach – dodała.

Zintegrowany Przegląd Infrastruktury Jądrowej (ang. Integrated Nuclear Infrastructure Review – INIR) MAEA zapewnia państwom członkowskim możliwość oceny stanu szeroko pojętej krajowej infrastruktury jądrowej, wymaganej do rozwoju bezpiecznego i zrównoważonego programu energetyki jądrowej. Oceny dokonuje się na podstawie podejścia opartego na kamieniach milowych (Kamień milowy 1: Gotowość do świadomego zaangażowania się w program energii jądrowej; Kamień milowy 2: Gotowość do zaproszenia do składania ofert/negocjowania umowy na budowę elektrowni jądrowej; Kamień milowy 3: Gotowość do uruchomienia i eksploatacji elektrowni jądrowej) oraz powiązanych z nimi 19 zagadnieniami infrastrukturalnymi.

Raport na temat stanu przygotowania krajowej infrastruktury jądrowej

W dwutygodniowej misji INIR 2 dla fazy 2, uwzgledniającej osiągnięcie przez Polskę drugiego kamienia milowego – uczestniczy  10 ekspertów z Brazylii, Wielkiej Brytanii, USA oraz MAEA. Przed przyjazdem do Polski, Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z innymi organizacjami uczestniczącymi w procesie wdrażania Programu PEJ – w ramach samooceny – przygotowało dla MAEA obszerny raport na temat stanu przygotowania krajowej infrastruktury jądrowej.

Celem misji będzie ocena raportu, w tym przeprowadzenie wywiadów wyjaśniających z przedstawicielami kluczowych organizacji realizujących Program polskiej energetyki jądrowej.

Misja INIR 1 odbyła się w 2013 r.

W 2013 r. odbyła się misja INIR 1, w wyniku której wskazano dobre praktyki, istniejące luki oraz działania niezbędne dla ich usunięcia. Rekomendacje i sugestie zawarte w raporcie misji INIR zostały wykorzystane przez Polskę do opracowania Krajowego Planu Działań w celu likwidacji ww. luk i niedociągnięć. Następnie w 2016 r. odbyła się misja uzupełniająca INIR-Follow Up, w wyniku której stwierdzono, że wszystkie zalecenia i sugestie wynikające z misji INIR z 2013 r. zostały zrealizowane.

Strona polska wystąpiła w grudniu 2022 r. do Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej z oficjalną prośbą o przeprowadzenie Zintegrowanego Przeglądu Infrastruktury Jądrowej dla kolejnej fazy realizacji Programu PEJ, w następstwie przyjętej 2 listopada 2022 r. uchwały Rady Ministrów w sprawie wyboru technologii dla  pierwszej polskiej elektrowni jądrowej.

W wydarzeniu biorą udział przedstawiciele instytucji zaangażowanych w realizację Programu PEJ, w tym Departamentu Energii Jądrowej Ministerstwa Klimatu i Środowiska, spółki Polskie Elektrownie Jądrowe, Państwowej Agencji Atomistyki, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Polskich Sieci Elektroenergetycznych, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Rządowego Centrum Bezpieczeństwa oraz Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych.

Misja MAEA potrwa do 25 kwietnia 2024 r.

Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska