Koniec rosyjskich wpływów w polskim systemie tranzytu gazu – ORLEN przejmuje Europol Gaz
Europol Gaz, na mocy decyzji Ministra Rozwoju i Technologii, zostanie właścicielem akcji tej spółki należących dotychczas do PAO Gazprom. Natomiast zgodnie z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, kontrolę nad Systemem Gazociągów Tranzytowych Europol Gaz S.A. przejmie ORLEN.
– Przejęcie przez Europol Gaz akcji PAO Gazprom oraz objęcie kontroli nad Systemem Gazociągów Tranzytowych przez ORLEN będzie miało fundamentalne znaczenie dla interesu publicznego oraz bezpieczeństwa naszego kraju, nie tylko w ujęciu energetycznym. Polska przez całe dekady była uzależniona od dostaw gazu ziemnego z Rosji. Jeszcze 10 lat temu stanowiły one ok. 80 proc. importu tego surowca. Gazprom przez wiele lat wykorzystywał dostawy gazu, jako narzędzie nacisków politycznych wywieranych na Polskę i pozostałe kraje regionu. To się zmieniło. Od 2022 r. jesteśmy w 100% niezależni od gazu z Rosji. ORLEN posiada obecnie w pełni zdywersyfikowane źródła dostaw tego surowca, które ciągle rozwija. Dzięki temu, w perspektywie nadchodzącej zimy, a także w kolejnych latach, odbiorcy gazu w Polsce są zabezpieczeni. Dzisiejsza decyzja jest kolejnym krokiem do przywrócenia pełnej kontroli polskich podmiotów nad strategiczną infrastrukturą gazową kraju – mówi Daniel Obajtek, Prezes Zarządu ORLEN.
Przejęcie przez Europol Gaz akcji tej spółki, które wcześniej należały do PAO Gazprom, będzie wynikiem sekwencji decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Rozwoju i Technologii, podjętych na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (tzw. ustawa sankcyjna).
Pierwszą z nich była decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wpisania PAO Gazprom na polską listę sankcyjną i zamrożenia środków finansowych PAO Gazprom, w tym m. in. papierów wartościowych. Następnie w trybie ustawy sankcyjnej, na mocy decyzji Ministra Rozwoju i Technologii ustanowiono tymczasowy zarząd przymusowy nad akcjami należącymi do PAO Gazprom. Ustanowiony wobec PAO Gazprom tymczasowy zarząd przymusowy objął wszystkie akcje w Europol Gaz należące do PAO Gazprom i był konieczny dla zapewnienia dalszego funkcjonowania Europol Gaz. Zgodnie z trybem przewidzianym w ustawie sankcyjnej Minister Rozwoju i Technologii wydał następnie decyzję, na podstawie której, po uzyskaniu przez nią waloru ostateczności, Europol Gaz zostanie właścicielem akcji tej spółki, dotychczas należących do PAO Gazprom.
ORLEN, dotychczas posiadał 48% akcji Europol Gazu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ORLEN wcześniej zgłosił do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zawiadomienie o zamiarze koncentracji w postaci przejęcia wyłącznej kontroli nad Europol Gaz.
9 października 2023 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego, wydał decyzję wyrażającą zgodę na dokonanie koncentracji polegającej na przejęciu przez ORLEN kontroli nad Systemem Gazociągów Tranzytowych Europol Gaz S.A.
O spółce Europol Gaz S.A.:
Europol Gaz S.A. istnieje od 1993 r. Jest właścicielem polskiej części gazociągu Jamał-Europa o długości ok. 684 km – strategicznego z punktu bezpieczeństwa energetycznego kraju elementu infrastruktury gazowej. Przebiega on równoleżnikowo przez pięć województw: podlaskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, lubuskie. Na polskim odcinku gazociągu rozmieszczonych jest pięć tłoczni gazu w: Kondratkach, Zambrowie, Ciechanowie, Włocławku i Szamotułach. Od 2010 r. funkcję operatora polskiego odcinka gazociągu jamalskiego pełni Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM SA.
Źródło: ORLEN SA