Z kierownikiem o ochronie środowiska [rozmowa]

Jak EcoGenerator chroni środowisko? Jak kontroluje stężenie emitowanych substancji? Jak oddziałuje na otoczenie? Dlaczego spalanie odpadów tylko w takiej instalacji jest bezpieczne? Na te i inne pytania odpowiada Paweł Adamczyk, kierownik Wydziału Nadzoru i Ochrony Środowiska w EcoGeneratorze.

– Jako kierownik Wydziału Nadzoru i Ochrony Środowiska w EcoGeneratorze zajmuje się Pan sprawami, które chyba najbardziej interesują społeczeństwo, mieszkańców naszego miasta. Każdemu bowiem na pewno na sercu leży troska o otoczenie w jakim żyje. W jaki sposób zatem EcoGenerator chroni naturę?

– EcoGenerator unieszkodliwia odpady, które zalegałyby na składowiskach odpadów, co wiązałoby się z dużym zagrożeniem zanieczyszczenia gleby i wód gruntowych. Ponadto składowanie odpadów wiąże się też z uciążliwością odorową dla mieszkańców a dodatkowo stanowi problem ze wzmożonym rozmnażaniem się gryzoni, mogących roznosić choroby.

– Czyli krótko mówiąc, dzięki temu, że Szczecin ma EcoGenerator, nie musi korzystać z wysypiska odpadów i narażać środowiska na te zagrożenia. Wszystkie odpady komunalne – zmieszane szczecinian trafiają właśnie do tej instalacji. Jak w naszym mieście postępowano z odpadami zanim powstał EcoGenerator

– Najkrócej rzecz ujmując w przeszłości powszechną praktyką w Polsce było składowanie odpadów komunalnych. Jeszcze całkiem niedawno wszystko, co wytwarzaliśmy trafiało na składowiska odpadów. Używam liczby mnogiej z uwagi na to, iż przestrzeń w danym miejscu po wypełnieniu wymagała zamknięcia i rozpoczęcia składowania w kolejnym miejscu. Zamknięte składowiska były poddawane rekultywacji czyli działaniom ograniczającym negatywny wpływ na środowisko, jednak nawet najlepiej prowadzone składowiska do końca nie eliminowały takich efektów jako odór czy ryzyko zanieczyszczania wód gruntowych. To, co pozostawione „w ziemi” jeszcze przez kolejne dziesiątki lat trzeba było nadzorować, by nie doprowadzić do skażenia środowiska. Fizycznie wszystkie odpady szczecinian trafiały kiedyś np. do Sierakowa lub w rejon ul. Komety.

– Odpady, które trafiają do EcoGeneratora są spalane. Tyle mówi się o tym, że spalanie odpadów jest niebezpieczne dla ludzi i środowiska. Dlaczego w takiej instalacji jak EcoGenerator można tego dokonywać z pełną odpowiedzialnością? Dlaczego to tylko tutaj jest bezpieczne? 

– Nasza instalacja zbudowana jest zgodnie z tzw. standardami BAT –  czyli Best Available Techniques – Najlepsze Dostępne Techniki, co zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 11 Dyrektywy Rady 96/61/WE z dnia 24 września 1996 r. dotyczącej zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli. „Najlepsze dostępne techniki” zostały określone jako najefektywniejszy i najbardziej nowoczesny stopień rozwoju danej działalności i metod jej prowadzenia. „Techniki” obejmują zarówno zastosowaną technologię, jak i sposób, w jaki instalacja została zaprojektowana, zbudowana, jest utrzymywana. 

– Czy można porównać ilość i jakość emitowanych przez zakład oczyszczonych spalin do spalin, które powstają, kiedy odpady palone są w domowych piecach?

– W dzisiejszej dobie nowoczesna spalarnia emituje nieporównywalnie mniej zanieczyszczeń do powietrza, gleby i wody w warunkach kontrolowanych, w porównaniu ze stężeniem szkodliwych substancji emitowanych z tysięcy domowych pieców, w których nierzadko mieszkańcy palą czym popadnie np. butelkami PET czy pozostałościami z wyposażenia mieszkań w postaci impregnowanych mebli czy płyt drewnopodobnych.

– W domowych piecach nikt nie kontroluje stężenia emitowanych niebezpiecznych substancji. W jaki sposób kontrolowany jest wpływ EcoGeneratora na środowisko?

– Parametry emisyjne są kontrolowane on-line. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie posiada najnowocześniejszy system oczyszczania spalin. Ponadto jako jedna z niewielu spalarni w Polsce eksploatuje własną oczyszczalnię ścieków przemysłowych. Monitoring emisji prowadzony przez całą dobę umożliwia obsłudze spalarni, odczyt niektórych parametrów zanieczyszczeń w każdej chwili i natychmiastowe reagowanie, poza tym w laboratorium zakładowym badane są wskaźniki zanieczyszczeń w oczyszczonych ściekach przemysłowych. Okresowo laboratorium akredytowane (posiadające certyfikat ISO) pobiera próbki ścieków i bada stężenia fizyko-chemiczne zanieczyszczeń w oczyszczonych ściekach przemysłowych odprowadzanych do rzeki Duńczycy m. in. metale ciężkie, dioksyny, furany.

– Co stałoby się jeśli doszłoby do przekroczeń narzuconych norm dotyczących emisji spalin? Czy to kiedykolwiek się zdarzyło?

– Wystąpienie zakłóceń w procesach technologicznych czy w pracy urządzeń ochronnych ograniczających emisję wiązałoby się z wstrzymaniem podawania odpadów, natomiast przekroczenia standardów emisyjnych skutkowałyby wygaszeniem kotłów i zatrzymaniem instalacji. W gospodarce wodno-ściekowej mogłoby dojść do rozszczelnienia zbiorników w oczyszczalni ścieków, jednak instalacja posiada zbiorniki buforowe oraz studnie bezodpływowe umożliwiające przetrzymanie nieoczyszczonych ścieków do chwili usunięcia awarii. Do tej pory nie zdarzyły się poważne przekroczenia jakości odprowadzanych ścieków ze względu na istniejące zabezpieczenia.

– Jak pobór wody z Duńczycy i zrzut do tej rzeki wody pochłodniczej oraz oczyszczonych ścieków technologicznych wpływa na jakość wody w rzece?

– Jakość wody pochłodniczej pod względem chemicznym nie różni się od wody pobranej z Duńczycy do celów chłodniczych. Jakość ścieków przemysłowych odprowadzanych do rzeki po oczyszczeniu w zakładowej oczyszczalni spełnia wszelkie parametry określone w pozwoleniach, które ZUO uzyskał od instytucji zewnętrznych. Prowadzony w okresie budowy a następnie przez kolejne trzy lata po uruchomieniu spalarni, monitoring przyrodniczy na terenie Zakładu i obszarze przyległym obejmujący m.in. badanie fizyko-chemiczne wody oraz badanie ichtiofauny i badanie zbiorowisk glonów rzeki Duńczycy, nie wykazał niekorzystnych zmian w tym obszarze.

– Czy w jakiś inny sposób poza zagospodarowaniem odpadów, EcoGenerator dba o środowisko?

– Chyba najprościej odpowiedzieć na to pytanie wskazując, że do wytwarzania energii, zarówno elektrycznej jak i cieplnej, wykorzystujemy odpady a nie węgiel. W ten sposób rozwiązujemy dwa istotne problemy – co robić z odpadami i jak ograniczyć wykorzystanie paliw kopalnych, które są przecież surowcem docelowo do wyeliminowania z użycia dla potrzeb energetycznych. Odnawialne źródła energii i instalacje przetwarzające odpady są kierunkiem działania, mającym doprowadzić do ograniczenia skali efektu cieplarnianego. Jeśli skala zastosowania tych form wytwarzania energii będzie zdecydowanie większa, to jest szansa spowolnić procesy globalnego ocieplenia i zmian klimatycznych, które już każdy z nas może obserwować. Poza tym odpad wytwarzany w wyniku spalania odpadów (żużel) może być wykorzystywany pod budowę dróg (przykład zagospodarowania odpadu). Spaliny-gazy odlotowe powstające w wyniku spalania odpadów oczyszczane są ze szkodliwych substancji a powstające w tym procesie ścieki przemysłowe oczyszczane są w zakładowej oczyszczalni. Zakład nie przeszkadza ptakom w budowaniu gniazd np. na instalacji zakładu, ponadto dba o tereny zielone poprzez m.in. wykonywanie nasadzeń drzew. Prowadzona jest także edukacja ekologiczna kierowana przede wszystkim do dzieci i młodzieży. W ten sposób inwestujemy w przyszłość a świadomość wszystkich, którzy odwiedzili spalarnię jest gwarancją iż proces dbania o środowisko będzie wzmacniany. Czujemy to po reakcjach dzieci, młodzieży, której naprawdę na sercu leży to co będzie w przyszłości z naszą planetą.

Źródło: EcoGenerator Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Spółka z o. o.