Pompy ciepła najbardziej opłacalną technologią transformacji ogrzewnictwa
Niezależne raporty naukowe wskazują elektryfikację jako kierunek modernizacji sektora ciepła i chłodu. Miejsce wodoru jest w innych sektorach – głównie w przemyśle wymagającym procesów wysokotemperaturowych oraz w transporcie na dalekie dystanse. Taka jest konkluzja głównych niezależnych europejskich raportów naukowych o efektywności technologii ogrzewania budynków.
Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) opublikowała poradnik – zestawienie 13 niezależnych raportów (m. in. od producentów urządzeń grzewczych), które zostały przygotowane przez wiodące światowe agencje energetyczne, ośrodki naukowe oraz europejskie instytuty badawcze. W opracowaniach przede wszystkim zawarte są porównania i prognozy w zakresie efektywności zastosowania wodoru oraz pomp ciepła w ogrzewaniu budynków. Inspiracją do przygotowania publikacji w języku polskim było podobne zestawienie autorstwa Jana Rosenowa, dyrektora w Regulatory Assistance Project (RAP).
Poradnik można pobrać w wersji PDF: TUTAJ
Prezentacja wyników miała miejsce w czasie warsztatów „Pompy ciepła, a zielony wodór w ogrzewaniu budynków? Przegląd kluczowych europejskich analiz”, które odbyły się 14 kwietnia 2022 r.
Tematyka spotkania:
Unijna inicjatywa „fala renowacji” pokazała jak wielki wysiłek musi być wykonany w sektorze budynków by osiągnąć cele klimatyczne i energetyczne UE. Bieżąca reakcja Unii Europejskiej związana z wojną w Ukrainie w postaci komunikatu REPowerEU z 8 marca 2022 i potrzeba szybkiego uniezależnienia od paliw kopalnych z Rosji wskazuje, iż jeszcze większego znaczenia nabiera konieczność wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego nie tylko przez dywersyfikację dostaw, ale w przypadku sektora budynków przede wszystkim poprzez efektywność energetyczną i rozwijanie technologii takich jak pompy ciepła. Ten kierunek od wielu lat, wdrażają poszczególne państwa europejskie (Kraje Skandynawskie, Szwajcaria) w ramach wzmacniania krajowego bezpieczeństwa energetycznego, podkreślając konieczność szybszego przechodzenia na odnawialne źródła energii i energię produkowaną na miejscu. W tym kontekście powraca także pytanie o alternatywne paliwa nisko i zeroemisyjny jak zielony czy niebieski wodór. KE podkreśla, iż mają one istotną rolę do odegrania w dekarbonizacji. Szczególnie konieczność najbardziej efektywnego wykorzystania dostępnych technologii wskazuje, że wodór należy rozwijać tam gdzie jest on najbardziej efektywny i gdzie brak dostępnych skomercjalizowanych technologii tj. głównie w procesach przemysłowych. Ważne jest by wykorzystywać wodór w sposób optymalny gdyż ilość wodoru dostępnego na rynku będzie ograniczona. Takie podejście KE jest spójne z wynikami szeregu analiz ośrodków i instytucji badawczych, których wyniki wskazują w jakich sektorach wodór może być efektywny, a gdzie należy stosować bardziej dojrzałe i efektywne technologie jak np. pompy ciepła w ogrzewaniu budynków.
Transformację ogrzewania budynków w Polsce w kontekście działań UE (REPowerEU) przedstawił Paweł Lachman – Prezes Zarządu PORT PC. Wyzwania transformacji budynków w kontekście bezpieczeństwa energetycznego zaprezentowała Monika Morawiecka – Senior Advisor w Regulatory Assistance Project (RAP). Natomiast zestawienie kluczowych, niezależnych raportów i prac analitycznych nt. transformacji sektora ciepła i chłodu w UE omówił Paweł Wróbel – szef “Gate Brussels”, Ekspert ds. Regulacji UE w PORT PC. Spotkanie zakończyło się podsumowaniem oraz sesją pytań i odpowiedzi.
Zapis wideo spotkania dostępny jest w serwisie YouTube, link: https://youtu.be/-_KdCcFDB4A
Otwierając spotkanie, Paweł Lachman, prezes PORT PC podkreślił wagę tematu w kontekście konieczności uniezależnienia się od paliw kopalnych z Rosji. „Przedstawione analizy m.in. pozwoliły Komisji Europejskiej na plany dwukrotnego przyśpieszenia tempa zastosowania pomp ciepła w Europie w najbliższych 5 latach. Zostało to dobitnie pokazane w komunikacie REPowerEU z 8 marca 2022 r. – jako jedno z kilku efektywnych działań na rzecz odejścia od importu gazu ziemnego ze wschodu po napaści Rosji na Ukrainę” – wskazał Paweł Lachman. Jak twierdzi „Pompy ciepła stały się powszechną odpowiedzią Europy na zastosowanie przez Putina broni gazowej”.
Monika Morawiecka, Senior Advisor w Regulatory Assistance Project (RAP) przybliżyła perspektywę transformacji budynków w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, podkreślając kluczową rolę efektywności energetycznej i OZE – „z niedawnej analizy RAP wynika, że przyspieszenie elektryfikacji w oparciu o pompy ciepła jest niezbędne do skutecznego wycofania zużycia paliw z Rosji. W tym celu wzrosnąć powinna sprzedaż pomp ciepła w UE z obecnego poziomu około 2.5 mln do ponad 7 mln sztuk w 2025 roku”.
Konieczność określenia efektywności stosowania technologii bazujących na elektryfikacji, czyli w przypadku ogrzewnictwa – pomp ciepła, a także technologii wodorowych ma swoje głębokie uzasadnienie związane z wymaganym kierunkiem dekarbonizacji sektora ciepła i chłodu. Wynika ona z konsekwentnego wdrażania „Europejskiego Zielonego Ładu” i realizacji celu osiągnięcia w Unii Europejskiej neutralności klimatycznej. Towarzyszy temu rewizja kluczowych ram prawnych oraz zasad finansowania modernizacji i transformacji energetycznej. Ma ona swoje odzwierciedlenie w przyjętych strategiach oraz szeregu akt w prawnych w ramach propozycji „Fit for 55”. Podejście UE przyjęte w dwóch strategiach: integracji sektora energetycznego i strategii wodorowej z lipca 2020 r. jest w pełni spójne z wynikami analiz ujętych w tym zestawieniu – podkreślił Paweł Wróbel, ekspert ds. regulacji UE w PORT PC, autor zestawienia. Jednoznacznie wskazują one, w jakich sektorach powinny znaleźć zastosowanie technologie bazujące na elektryfikacji, np. pompy ciepła, samochody elektryczne, a w jakich – technologie wodorowe – tj. głównie transport morski, lotniczy i drogowy na długich dystansach, a także w wysokotemperaturowych procesach przemysłowych.
– Jedną z najważniejszych informacji dla branży jest to, że rząd niemiecki znacząco przyśpieszył datę wprowadzenia wymogu stosowania urządzeń grzewczych z udziałem OZE na poziomie minimum 65% w nowych i istniejących budynkach (w przypadku wymiany urządzeń grzewczych). Wymóg ten będzie obowiązywał w Niemczech już od 1 stycznia 2024 r. i w mojej ocenie będzie to miało kluczowe znaczenie dla szybkiego rozwoju branży pomp ciepła i elektryfikacji ogrzewania budynków w całej Europie – powiedział Paweł Lachman.
Materiały z warsztatów dostępne są na stronie wydarzenia: https://portpc.pl/warsztaty1304/
Źródło: Polska Organizacja Rozwoju Pomp Ciepła
