Rynek paliw ciekłych: jak skutecznie kontrolować działalność gospodarczą, aby wyeliminować nieprawidłowości na rynku paliw?
Prezes URE opublikował aktualny informator dla organów przeprowadzających kontrole na rynku paliw ciekłych
Eliminowanie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku paliw ciekłych wymaga stałego monitorowania działalności uczestników tego rynku. W procesie skutecznego egzekwowania prawidłowego wykonywania działalności koncesjonowanej na rynku paliw ciekłych sprawdza się nie tylko czy było ono zgodne z warunkami koncesji, ale i z przepisami różnych gałęzi prawa. Zatem zaangażowanych jest weń wiele organów kontrolnych[1]. Kontrole przedsiębiorstw paliwowych mogą prowadzić w szczególności: Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Prezes Agencji Rezerw Materiałowych, Prezes Urzędu Dozoru Technicznego, Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego, Inspekcja Handlowa, Państwowa Inspekcja Pracy, a także Policja, Prokuratura, Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa Straż Pożarna i Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Skuteczność kontroli dzięki współpracy organów kontrolnych.
Zaangażowanie tak wielu organów sprawia, że potrzebne jest zapewnienie efektywnej współpracy i właściwego obiegu informacji. Proces ten przebiega dwutorowo: z jednej strony od organów publicznych (instytucji i służb) wpływają do URE zarówno pytania dotyczące funkcjonowania rynku paliw ciekłych, jak i prośby o informacje dotyczące poszczególnych przedsiębiorców posiadających koncesję. Natomiast z drugiej strony, organy administracji i służby nadsyłają informacje o ujawnionych w trakcie wykonywania ich czynności kontrolnych nieprawidłowościach w działalności przedsiębiorców posiadających koncesje. W takich sytuacjach Regulator podejmuje adekwatne działania: może nałożyć karę pieniężną, cofnąć koncesję lub ograniczyć jej zakres.
Informator kontroli – kompendium wspierające organy kontrolne we właściwej realizacji postępowań
Prawidłowemu obiegowi informacji oraz wsparciu organów kontrolnych we właściwej realizacji postępowań kontrolnych służy przygotowany, i corocznie aktualizowany przez URE, informator kontroli[2]. W tym kompendium znajdują się wszystkie ważne informacje, wymagania i zadania, jakie – zgodnie z przepisami prawa – mają zostać wykonane podczas kontroli podmiotów koncesjonowanych. Zaktualizowany informator kontrolny znajduje się na stronie Biuletynu Informacji Publicznej.
***
- Liczba przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesje paliwowe wynosi prawie 5,8 tys.[3].
- Na terenie kraju funkcjonuje ponad 9 tys. powszechnie dostępnych stacji paliw ciekłych, sprzedających co najmniej jeden gatunek paliw ciekłych.
- W przypadku stwierdzenia działania podmiotu niezgodnie z warunkami koncesji i przepisami prawa Prezes URE może wymierzyć karę pieniężną lub nawet cofnąć koncesję, co oznacza wyeliminowanie z rynku przedsiębiorców, którzy dopuścili się rażących nieprawidłowości w trakcie wykonywania działalności.
- W 2020 r. znaczna część kar pieniężnych, wymierzonych w wyniku kontroli prowadzonych przez Prezesa URE, dotyczyła wprowadzania do obrotu paliw ciekłych nie spełniających obowiązujących norm jakościowych, o czym Prezes URE był informowany przez Prezesa UOKiK. Szereg postępowań dotyczyło też naruszenia przez koncesjonariuszy ich obowiązków informacyjno-ewidencyjnych, a także prowadzania koncesjonowanej działalności gospodarczej w szerszym zakresie aniżeli określonych w treści decyzji koncesyjnych.
- Realizacja przez Prezesa URE obowiązków kontrolnych i informacyjnych doprowadziła do wyeliminowania z koncesjonowanego rynku paliw ciekłych tych przedsiębiorców, którzy w sposób ewidentny nie spełniali przypisanych temu rynkowi wymogów, a przez to również nie dawali rękojmi prawidłowego wykonywania tego rodzaju działalności koncesjonowanej.
[1] Wykaz podmiotów obowiązanych do prowadzenia działalności kontrolnej zawarty został w art. 23r ust. 3 z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833, ze zm.).
[2] Art. 23s ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne.
[3] Dane na koniec 2020 r.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki