I dodaje: Widoczny już w ubiegłorocznych aukcjach trend dynamicznego rozwoju dużych projektów fotowoltaicznych jest kontynuowany. Fotowoltaika wypiera projekty lądowych farm wiatrowych. Sytuacja ta jest w sposób oczywisty powodowana barierami prawnymi rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie. Natomiast technologie inne niż energetyka słoneczna i wiatrowa właściwie nie są rozwijane pomimo, że wyznaczone dla nich ceny referencyjne, czyli maksymalne, są znacznie korzystniejsze niż dla pozostałych technologii. To tendencja zauważalna nie tylko w Polsce.

– Odnawialne źródła energii stały się na tyle rynkową technologią wytwarzania, że wygrana w aukcji zmieniła swój charakter. Ceny aukcyjne nie są już tak atrakcyjne dla przedsiębiorców w porównaniu z aktualnymi cenami rynkowymi energii. Obecnie aukcyjny mechanizm wsparcia to bardziej forma długoterminowego zabezpieczenia kontraktu, czyli istotny czynnik pozyskania kapitału dłużnego dla projektów instalacji OZE. Wytwórcy dostrzegają tę zmianę i modyfikują swoje strategie biznesowe w  zgłaszanych ofertach – ocenia wyniki tegorocznych aukcji Rafał Gawin, Prezes URE.

Rys. 1. Wolumen energii przeznaczony do sprzedaży i sprzedany w wyniku rozstrzygnięcia ośmiu aukcji OZE przeprowadzonych przez Prezesa URE w maju i czerwcu 2021 r.

Rys. 2. Wartość energii przeznaczonej do sprzedaży i sprzedanej w wyniku rozstrzygnięcia ośmiu aukcji OZE przeprowadzonych przez Prezesa URE w maju i czerwcu 2021 r.

Boom na fotowoltaikę widoczny także w systemie aukcyjnym

Tradycyjnie największym zainteresowaniem cieszyła się aukcja przeznaczona dla nowych, małych (o mocy nie większej niż 1 MW) instalacji fotowoltaicznych i lądowych wiatrowych (oznaczona jako AZ/8/2021). Do aukcji przystąpiło 432 wytwórców, składając łącznie 1264 oferty. Wszystkie oferty zostały złożone przez przedsiębiorców inwestujących w instalacje fotowoltaiczne. W ramach tego koszyka na zakup 14,7 TWh energii przeznaczono blisko 5,3 mld zł. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano prawie 11,9 TWh energii (81,3% ilości energii przeznaczonej do sprzedaży) w ramach 1016 ofert zgłoszonych przez 335 wytwórców, o łącznej wartości ponad 2,7 mld zł (52% wartości energii przeznaczonej do sprzedaży). W wyniku rozstrzygnięcia tej aukcji mogą powstać instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej prawie 1 GW.

W związku z bardzo dużą liczbą złożonych ofert, zwycięzcy aukcji – wzorem lat ubiegłych – zostali wyłonieni nie tylko w oparciu o oferowaną cenę sprzedaży energii, ale również kolejność ich złożenia. Zgodnie bowiem z ustawą o OZE^[1], w przypadku gdy kilku uczestników aukcji zaoferuje taką samą najniższą cenę sprzedaży energii, o wygranej decyduje kolejność złożonych ofert.

Łączna ilość energii zaoferowana przez wytwórców (blisko 14,9 TWh) stanowiła ponad 102 proc. ilości energii określonej w ogłoszeniu o aukcji. Natomiast łączna wartość energii zaoferowana przez wytwórców (3,59 mld zł) stanowiła blisko 68% wartości energii z ogłoszenia.

Cena referencyjna w tym koszyku wynosiła 340 zł/MWh. Minimalna cena, po jakiej została sprzedana energia wyniosła 207 zł/MWh.

Natomiast do aukcji dla większych jednostek (o mocy przekraczającej 1 MW) w tych samych technologiach (oznaczonej jako AZ/7/2021) przystąpiło 88 wytwórców, składając łącznie 111 ofert. W ramach tego koszyka na zakup 38,7 TWh energii przeznaczono ponad 10,7 mld zł. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano blisko 24,7 TWh energii elektrycznej (64% ilości energii przeznaczonej do sprzedaży) zaoferowanej przez 72 wytwórców, o łącznej wartości niespełna 5,7 mld zł (53% wartości energii przeznaczonej do sprzedaży). W wyniku rozstrzygnięcia tej aukcji mogą powstać instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej ponad 1,2 GW, a także lądowe farmy wiatrowe o mocy ponad 0,3 GW.

Łączna ilość energii zaoferowana przez wytwórców (ponad 32,5 TWh) stanowiła onad 84% ilości energii określonej w ogłoszeniu o aukcji. Natomiast łączna wartość energii zaoferowana przez wytwórców (ponad 7,7 mld zł) stanowiła niespełna 72% wartości energii określonej w ogłoszeniu.

Cena referencyjna w tym koszyku wynosiła 320 zł/MWh dla elektrowni słonecznych i 250 zł/MWh dla elektrowni wiatrowych. Minimalna cena, po jakiej została sprzedana energia wyniosła odpowiednio 179 zł/MWh w przypadku lądowych farm wiatrowych oraz 209 zł/MWh w przypadku elektrowni fotowoltaicznych.

Aukcje OZE w liczbach

Podsumowanie wszystkich aukcji OZE przeprowadzonych przez Prezesa URE w maju i czerwcu br. przedstawia się następująco:

• Maksymalna wartość energii elektrycznej, która mogła zostać sprzedana w drodze aukcji wynosiła blisko 24 mld zł, natomiast maksymalna ilość energii elektrycznej ponad 68 TWh.
• Jedynie trzy z ośmiu przeprowadzonych aukcji zostały rozstrzygnięte. Aukcja AZ/1/2021 przeznaczona dla instalacji istniejących podobnie jak cztery aukcje dedykowane instalacjom nowym nie zostały rozstrzygnięte, z powodu braku wymaganej liczby ofert. Zgodnie bowiem z zapisami ustawy o odnawialnych źródłach energii^[2], aukcję rozstrzyga się, jeżeli złożono nie mniej niż trzy ważne oferty spełniające wymagania określone w ustawie.
• W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano łącznie ponad 36,7 TWh (54%) ilości energii elektrycznej o wartości ponad 8,5 mld zł (36%).
• Całość wsparcia trafi do instalacji nowych, czyli takich, w których wytworzenie energii elektrycznej po raz pierwszy nastąpi po dniu zamknięcia sesji aukcji, z czego zaledwie 0,127 TWh energii elektrycznej zakontraktowano dla technologii innej niż elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne (hydroelektrownie objęte wsparciem w wyniku rozstrzygniętej aukcji AZ/3/2021).
• Instalacje istniejące z przeznaczonej dla nich puli energii elektrycznej 0,5 TWh o wartości 335 mln zł (aukcja AZ/1/2021) nie zdołały zagospodarować wsparcia w systemie aukcyjnym.
• W wyniku rozstrzygnięcia tegorocznych aukcji łącznie może powstać ponad 2,5 GW nowych mocy wytwórczych w OZE.
• W kolejnych aukcjach dedykowanych dla instalacji pow. 1 MW ciężko będzie znaleźć istotny potencjał projektów wiatrowych. Wynika to z polityki przestrzennej, której kształt nadała tzw. ustawa odległościowa.
• Zauważalna jest postępująca ekspansja ze strony dużych projektów PV.
• Ceny energii dla instalacji PV powyżej 1 MW oraz tych nie większych niż 1 MW zbliżają się do siebie. Wynika to z faktu, iż wytwórcy energii dyskontują w cenie ofertowej ryzyka związanego z realizacją większych projektów, które nie są obecne w przypadku instalacji nie większych niż 1 MW.
• Parametry aukcji na 2021 roku określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów^[3] w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2021 r. Uzupełnieniem tych regulacji jest rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie ceny referencyjnej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w 2021 r.^[4]
• Aukcje prowadzone zostały zgodnie z ustalonym^[5] przez Prezesa URE i zatwierdzonym przez Ministra Klimatu Regulaminem aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytwarzanej w instalacjach OZE. Określa on szczegółowe zasady organizacji aukcji, jak np. tryb składania ofert, przebieg i sposób rozstrzygnięcia aukcji, warunki przetwarzania danych dotyczących uczestników aukcji, wymagania techniczne dotyczące dostępu do Internetowej Platformy Aukcyjnej (IPA), sposób zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowości przebiegu aukcji, ale także ewentualne warunki zawieszenia dostępu do Platformy.
• Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o odnawialnych źródłach energii^[6] Prezes URE był zobowiązany do rozstrzygnięcia aukcji do 30 czerwca br.
• Przypominamy, iż w ubiegłym – 2020 r. odbyło się osiem aukcji OZE, w ramach których zakontraktowano blisko 54,5 TWh mocy za ponad 12,9 mld zł.