80%, a może nawet 90% ciepła z OZE. Nowe przedsięwzięcie NCBR – „Ciepłownia Przyszłości”
Jeszcze do 14 czerwca br. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju czeka na zgłoszenia do udziału w przedsięwzięciu „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”.
NCBR przeznacza 38 mln zł z Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na opracowanie technologii, która pozwoli na przekształcanie instalacji ciepłowniczych opartych na paliwach kopalnych w nowoczesne, a przy tym efektywne energetycznie i kosztowo systemy, które będą zaopatrywać mieszkańców w ciepło i ciepłą wodę. Mają one bazować w 80%, a może nawet 90% na odnawialnych źródłach energii.
Aplikować mogą wszystkie podmioty, które mają pomysł, wymagany potencjał i wolę przygotowania technologii „Ciepłowni Przyszłości”. Wnioski będą przyjmowane do 14 czerwca br., do godz. 12.00.
NCBR zakłada, że konwencjonalne ciepłownie zostaną zastąpione przez instalacje złożone z: kolektorów słonecznych, instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła, farm wiatrowych, biogazowni korzystających z odpadów rolniczych oraz magazynów ciepła.
– Modernizacja systemów ciepłowniczych przy wykorzystaniu technologii OZE to poważne wyzwanie. Poprzez nasze przedsięwzięcie chcemy pokazać, że jest możliwe przekształcenie systemów, w przypadku których energia pozyskiwana jest obecnie z paliw kopalnych w procesach spalania, w systemy ciepłownicze bazujące nawet w 80-90% na energii odnawialnej. I to przy zapewnieniu akceptowalnej ceny ciepła dla odbiorcy – mówi Wojciech Kamieniecki, Dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Nowe szlaki w ciepłownictwie
W całej inicjatywie nie bez znaczenia jest element rywalizacji. Dziesięć firm, które w wyniku postępowania ogłoszonego w trybie zamówień przedkomercyjnych zostanie wybranych do pierwszej fazy przedsięwzięcia, będzie miało za zadanie przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Powinny one potwierdzić, że można opracować system ciepłowniczy, który zamiast energii pochodzącej ze spalania paliw kopalnych dostarczać będzie odbiorcom ciepło pozyskane ze źródeł odnawialnych o udziale co najmniej 80% Aby to wykazać, uczestnicy zaprojektują cyfrowe modele demonstratorów innowacyjnej technologii „ciepłowni przyszłości”. Na wykonanie tych prac przewidziano w sumie 5 mln zł.
Do kolejnego etapu, z budżetem 33 mln zł, NCBR zakwalifikuje jednego wykonawcę, który następnie przeniesie wyniki swoich dotychczasowych badań do postaci demonstratora nowej technologii i uruchomi go na terenie Polski. Przy czym nie jest wykluczone, że NCBR sfinansuje więcej demonstratorów technologii niż tylko jeden.
Pracujący demonstrator, jak i wykonane w ramach przedsięwzięcia modele cyfrowe nowych ciepłowni OZE, będą wzorem dla całego rynku ciepłownictwa w Polsce. Na ich podstawie kolejne systemy ciepłownicze będą mogły skutecznie modernizować się z ery paliw kopalnych do świata OZE. Realizacja tych zamierzeń wpisuje się w strategię Europejskiego Zielonego Ładu.
Dlaczego konieczna jest zmiana
W naszym kraju ciepłownictwo systemowe obejmuje dziś 42% gospodarstw domowych i jest jednym z największych w Europie. Obecnie około 83% koncesjonowanych przedsiębiorstw ciepłowniczych nie spełnia kryterium przedsiębiorstwa efektywnego energetycznie. Coraz niższa jest też ich rentowność, co wynika m. in. ze stale rosnących cen emisji CO2. Tylko znikoma ilość przedsiębiorstw ciepłowniczych korzysta z energii pozyskiwanej z OZE.
Zdaniem ekspertów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, mniejszym systemom ciepłowniczym będzie coraz trudniej funkcjonować – dlatego potrzebna jest zmiana modelu działania i nowa technologia oparta o odnawialne źródła energii. Stąd najważniejszym założeniem przedsięwzięcia jest zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w tych ciepłowniach, gdzie obecnie energia pozyskiwana jest z przetwarzania paliw kopalnych i/lub współspalania biomasy. Chodzi o to, aby przekształcić je w systemy optymalnie zeroemisyjne.
„Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE” jest jednym z dziewięciu nowych przedsięwzięć zainicjowanych przez NCBR, które wpisując się w założenia strategii Europejskiego Zielonego Ładu, mają na celu stworzenie nowych technologii dla polskiej gospodarki. W ramach projektów, realizowanych dzięki Funduszom Europejskim, opracowane zostaną również m.in. elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym, nowoczesne oczyszczalnie ścieków, budynki efektywne procesowo i energetycznie, systemy wentylacji dla szkół i domów, technologie domowej retencji, magazyny energii elektrycznej oraz magazyny ciepła i chłodu. Wszystkie przedsięwzięcia zostały wybrane pod kątem ich potencjału do masowego wdrożenia i możliwości stania się polską specjalnością.
Więcej informacji znajduje się na stronie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Przedsięwzięcie jest realizowane z Funduszy Europejskich w ramach projektu pozakonkursowego pn. Podniesienie poziomu innowacyjności gospodarki poprzez wdrożenie nowego modelu finansowania przełomowych projektów badawczych (Poddziałanie 4.1.3 Innowacyjne metody zarządzania badaniami Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014 – 2020, nr POIR 04.01.03-00-0001/16).
Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Źródło: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
