20 lat temu TGE uruchomiła pierwszy rynek w zakresie energii elektrycznej
20 lat temu, 30 czerwca 2000 r., odbyła się pierwsza sesja na Rynku Dnia Następnego energii elektrycznej prowadzonym wówczas przez Giełdę Energii. Zawarto w tym dniu transakcje o łącznym wolumenie 483 MWh.
– Towarowa Giełda Energii w ciągu dwóch dekad swojej działalności wyrosła na prężną instytucję polskiego rynku energetycznego, która wspiera rozwój polskiej gospodarki poprzez oferowanie różnorodnych produktów dla rynków towarowych oraz finansowych powiązanych z kluczowymi jej sektorami. Przed rynkiem energii stoją obecnie duże wyzwania, chociażby w kontekście nieuniknionej transformacji, zmiany struktury rynku i wzrostu konkurencyjności sektora, które są ostatnio ważnym przedmiotem dyskusji. Cieszę się, że przejmując ponad 2 lata temu stery Giełdy, zastałem ją w dobrej kondyncji i mogę kontynuować dzieło moich poprzedników. Mam nadzieję, że w kolejnych latach pozycja Giełdy budowana aktywnością uczestników rynku i wspierana przez naszych klientów będzie co najmniej tak samo silna jak obecnie – powiedział Piotr Zawistowski, Prezes Towarowej Giełdy Energii.
30 czerwca 2000 roku Towarowa Giełda Energii, wówczas Giełda Energii, rozpoczęła działalność operacyjną uruchamiając pierwszy rynek, jakim był Rynek Dnia Następnego energii elektrycznej. W tym dniu zawarto transakcje o wolumenie 483 MWh. Dla porównania 20 lat później, w dniu dzisiejszym, wyniósł on 92 320 MWh. Obecnie wolumen obrotu energią elektryczną na TGE istotnie przekracza krajowe zużycie tego towaru.
Od uruchomienia RDN, Giełda zaczęła się intensywnie rozwijać. Zdobyła wszystkie wymagane licencje, tj. na prowadzenie giełdy towarowej oraz rynku regulowanego, które pozwoliły na rozszerzenie oferty o nowe produkty i instrumenty. Przykładem tego i jednocześnie krokiem milowym w rozwoju TGE, było wprowadzenie w 2012 roku nowego towaru w postaci gazu ziemnego. Pierwsze zlecenia zostały zrealizowane na Rynku Terminowym Towarowym. Kolejno udostępniono rynki spotowe gazu: Rynek Dnia Bieżącego i Rynek Dnia Następnego. Powołanie giełdy gazu okazało się najefektywniejszym i najskuteczniejszym sposobem na zbudowanie rynkowego, operatego o konkurencję, mechanizmu kreowania hurtowej ceny gazu w Polsce. Potwierdzeniem trafności decyzji podjętej przez TGE, jest fakt, że obecnie aż 70% gazu dostępnego na polskim rynku jest przedmiotem handlu na Giełdzie.
TGE od wielu lat bierze aktywny udział w budowaniu europejskiego rynku energii angażując się w projekty mające na celu jego współtworzenie. Należą do nich m.in. Single Intraday Coupling – SIDC, czyli Rynek Dnia Bieżącego w modelu XBID oraz Single Day Ahead Coupling – SDAC w modelu PCR. Aby działać na rynku europejskim Giełda musiała dostosować się technologicznie, operacyjnie oraz spełnić wymogi regulacyjne. TGE dwukrotnie uzyskała Nominowanego Operatora Rynku Energii do prowadzenia jednolitego mechanizmu łączenia europejskich rynków energii dnia następnego i dnia bieżącego, dla polskiego obszaru cenowego. Status ten jest przyznawany przez Prezesa Urządu Regulacji Energetyki.
Na przełomie 20 lat działalności operacyjnej Giełdy miały miejsce wydarzenia, kluczowe zarówno z punktu widzenia samej TGE, jak i uczestników rynku. Rozwój instrumentów giełdowych i dostęp do coraz bardziej wyrafinowanych produktów wynikał z ewolucji rynków energii, jak również dynamicznych okresowych zmian, do których, zarówno TGE jak i klienci Giełdy musieli się dostosować. Można tutaj wymienić m.in.: wdrożenie rynku terminowego po zmianach na rynku energii związanych z likwidacją kontraktów długoterminowych, udostępnienie uczestnikom rynku Rejestru Świadectw Pochodzenia, Rynku Praw Majątkowych; uruchomienie Giełdowej Platformy Informacyjnej, wg. standardów europejskich platform transparentności zgdonych z wymogami ACER, oraz platformy RRM TGE służącej do raportowania danych transakcyjnych zgodnie z wymogami Rozporządzenia REMIT, czy ostatnio wdrożeniem Zorganizowanej Platformy Obrotu (OTF), która stanowi dopełnienie dotychczasowej oferty TGE. Rok 2020 dla TGE rozpoczął się uruchomieniem całkowicie nowej linii biznesowo-produktowej w postaci Rynku Towarów Rolno-Spożywczych, której Giełda jest operatorem.
Źródło: Towarowa Giełda Energii SA
