Otwory i hydroszczelinowanie zostaną wykonane w nieeksploatowanej dotychczas partii złoża, a przez odwierty będzie ujmowany metan. – Wykonamy w ten sposób klasyczne odmetanowanie przedeksploatacyjne, a jeśli wyniki uzyskane podczas tego projektu będą satysfakcjonujące, będziemy kontynuować ten projekt w innych lokalizacjach – mówi Artur Dyczko, Zastępca Prezesa JSW ds. Strategii i Rozwoju. – W kopalniach JSW pracujemy coraz głębiej, dlatego zagrożenie metanem będzie rosło. Z jednej strony to cenny surowiec energetyczny, ale jest też niezwykle szkodliwy dla środowiska. Podejmujemy więc szereg działań w różnych obszarach, aby zapewnić bezpieczeństwo dla naszych załóg, minimalizować wypływ metanu do atmosfery i maksymalizować gospodarcze wykorzystanie ujmowanego przez nas gazu – dodaje wiceprezes.

Odmetanowanie górotworu jest jednym ze strategicznych procesów technicznych decydujących o możliwości wydobycia węgla, bo to najskuteczniejszy sposób zwalczania zagrożenia metanowego. Tylko w 2018 r. w kopalniach JSW wydzieliło się ok. 400 mln m3 metanu, z czego ujęto ponad 130 mln m sześciennych metanu – głównie z wyrobisk eksploatacyjnych w trakcie prowadzenia wydobycia węgla. Efektywność odmetanowania kopalń to zaledwie nieco ponad 30%. Odmetanowanie przedeksploatacyjne ma szansę to zmienić właśnie dzięki ujmowaniu gazu przed rozpoczęciem robót udostępniających złoże.

Na tym nie koniec inwestycji w metan, gdyż JSW SA jest liderem w gospodarczym wykorzystaniu metanu. W ciągu dwóch lat ma nastąpić pięciokrotne zwiększenie produkcji prądu przez silniki gazowe – z obecnych 87 GWh do 435 GWh po 2022 r. Takie silniki pracują m.in. w KWK „Budryk” i KWK „Knurów-Szczygłowice”. Metan może być wykorzystywany także do produkcji chłodu. Przykładem jest KWK „Pniówek”, gdzie w 2018 r. z metanu wyprodukowano 140 tys. MWh energii elektrycznej i ok. 400 gigadżuli ciepła. To oznacza, że ujęcie gazu z systemu odmetanowania kopalń i powietrza wentylacyjnego poprawia efektywność energetyczną i wpływa na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, zmniejszając niebezpieczeństwo wystąpienia zagrożeń metanowych w kopalniach.

Ponadto, w grudniu i styczniu 60 osób przejdzie szkolenia z zakresu obsługi stacji odmetanowania. Na początku 2020 r. Spółka przejmie pełną kontrolę nad stacjami oraz sieciami rurociągów metanowych we wszystkich swoich kopalniach, co do tej pory było w rękach firm zewnętrznych wyłanianych w przetargach co kilka lat. Teraz infrastruktura gazowa zostanie zmodernizowana, a już dziś rozbudowywany jest układ pomiarowo-rozliczeniowy gazu z odmetanowania. Dzięki temu Spółka zyska pełną kontrolę nad pracą stacji odmetanowania i dystrybucją gazu. JSW wdraża również projekt wizualizacji sieci odmetanowania w wyrobiskach dołowych. To będzie kilkadziesiąt punktów pomiarowych, które dadzą podgląd na ujęcie gazu ze wszystkich rejonów eksploatacyjnych, a nadzór prowadzony będzie centralnie przez Centrum Zaawansowanej Analityki Danych. To innowacyjny projekt, który zrealizowany będzie za pomocą nowoczesnych urządzeń pomiarowych. Pozwoli na natychmiastową reakcję w przypadku jakichkolwiek niekorzystnych zmian w ujęciu metanu, co zwiększy w znaczący sposób bezpieczeństwo górniczych załóg.

Źródło: Jastrzębska Spółka Węglowa SA